Przepisy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym obowiązujące do 24 września 2023 r. przewidywały bezterminowe warunki zabudowy. Ostateczna decyzja o warunkach zabudowy dla nieruchomości była ważna bezterminowo. Oznacza to, że warunki zabudowy nie były ograniczone terminem ważności.
Czy w związku z nowelizacją wygasną dotychczasowe warunki zabudowy?
Do 1 stycznia 2026 r. nic się nie w tym zakresie nie zmienia. Decyzje o warunkach zabudowy wydane przed 24 września 2023 r. jak i po tej dacie pozostaną ważne bezterminowo, jeżeli będą prawomocne przed 1 stycznia 2026 r.
Wszystkie decyzje o warunkach zabudowy prawomocne do końca 2025 r. będą ważne bezterminowo a ich wygaśnięcie nastąpi w przypadku uchwalenie planu miejscowego dla terenu objętego decyzją o warunkach zabudowy.
Natomiast decyzje o warunkach zabudowy, które przed 1 stycznia 2026 r. nie staną się prawomocne, chociażby były ostateczne, będą ważne przez 5 lat od dnia, w którym stały się prawomocne. Takie decyzje po 5 latach od dnia uprawomocnienia będą wygasać.
Przepisy odnoszą się do prawomocności decyzji, a nie jej ostateczności.
Decyzja prawomocna to decyzja, której nie można zaskarżyć do sądu (np. ostateczne decyzje zaskarżone do sądu administracyjnego, które sąd administracyjny utrzymał w mocy – oddalił skargę; decyzje, które nie zostały zaskarżone do sądu i upłynął termin do wniesienia skargi; decyzje ostateczne, od których nie wniesiono odwołana; decyzje ostateczne zaskarżone do sądu administracyjnego, jeżeli sąd odrzucił skargę lub umorzył postępowanie).
Natomiast decyzja ostateczna to decyzja, od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Od takiej decyzji można wnieść skargę do sądu administracyjnego.
Zatem jeżeli organ administracji II instancji (Samorządowe Kolegium Odwoławcze) przed 1 stycznia 2026 r. rozpatrzy odwołanie i utrzyma decyzje o warunkach zabudowy w mocy, ale sąd administracyjny prawomocnie nie rozpoznana przed tą datą skargi, decyzja taka po uprawomocnieniu się będzie decyzja terminową i po 5 latach od uprawomocnienia się wygaśnie.
Podsumowując, aby decyzja o warunkach zabudowy była ważna bezterminowo, musi być prawomocna przed 1 stycznia 2026 roku. Decyzje o warunkach zabudowy, które nie będą prawomocne przed 1 stycznia 2026 r. wygasną po 5 latach od dnia uprawomocnienia się.