Martyna Madejska – Kozioł
Prawniczka. Prawo spółek i prawo gospodarcze
W jednym z ostatnich wpisów informowaliśmy o istotnym stanowisku organów podatkowych. Fiskus podkreśla, że samozatrudnienie ma być autentyczne, a nie stworzone dla optymalizacji podatkowej.
Szef Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) zidentyfikował korzyść podatkową u pracowników przechodzących na kontrakty B2B z uwagi na możliwość korzystania z preferencyjnych stawek podatkowych m.in. ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Ponadto, ustawodawca zamierza wprowadzić przepisy umożliwiające Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) zmianę umowy cywilnoprawnej na umowę o pracę, na podstawie decyzji PIP.
Krótko po ww. decyzji Szefa KAS została wydana interpretacja dotycząca wysokości stawki opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych świadczenia usług doradztwa. W tej interpretacji z dnia 12 lipca 2024 r. (0115-KDST2-1.4011.259.2024.2.RH) organ podatkowy nie zgodził się na opodatkowanie usługi niematerialnej – doradztwa w zakresie zarządzania łańcuchem dostaw i pozostałych usług doradztwa związanego z zarządzaniem – stawką 8,5%, wskazując, że winna ona zostać opodatkowana według stawki 15%. Poza oczywistą konsekwencją w postaci obowiązku odprowadzenia wyższego podatku, stanowisko to wpływa na wysokość składki zdrowotnej.
Jest to kolejna w ostatnich miesiącach odmowa zastosowania niżej stawki podatku dla branży usług niematerialnych. W interpretacjach wydanych 3 czerwca 2024 r. (0112-KDSL1-2.4011.313.2024.1.KS) oraz 28 czerwca 2024 r. (0113-KDIPT2-1.4011.502.2024.1.DJD) dyrektor KIS nie zgodził się na zastosowanie 8,5% stawki podatku do usług projektowania reklam i rozwijania idei reklamowych, jak również do usług pozycjonowania stron internetowych, świadczonych dla spółki przez członka jej zarządu.
Opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych mogą wybrać przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą oraz spółki osobowe z wyjątkiem spółki komandytowej. Podatek odprowadzany jest od przychodu ze sprzedaży towarów lub usług, niepomniejszonego o żadne koszty. Ten rodzaj opodatkowania przewiduje różne stawki podatku, które zależą od rodzaju wykonywanej działalności, a ponadto dopuszczalne jest odprowadzanie podatku według kilku stawek, gdy przedmiot prowadzonej działalności jest szeroki. Co więcej, przy opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych wysokość składki zdrowotnej zależy odosiągniętego w poprzednim roku przychodu. Z kolei przychód ten, stanowiący podstawę obliczenia składki zdrowotnej, przedsiębiorcy mogą co do zasady pomniejszyć o już opłacone składki na ubezpieczenie społeczne.
Z uwagi na dostępność niskich stawek opodatkowania, a także prostą do wyliczenia wysokość składki zdrowotnej, opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych stanowi powszechnie wykorzystywane rozwiązanie dla członków zarządu, którzy za dodatkowe usługi na rzecz spółki otrzymują wynagrodzenie w oparciu o kontrakt B2B. Usługi wykonywane przez członków zarządu to najczęściej usługi doradcze związane z zarządzaniem, zatem mają charakter niematerialny.
Według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, wykorzystywanej na potrzeby opodatkowania podatkiem dochodowym oraz podatkiem VAT, usługi te sklasyfikowano w Dziale 70. Z kolei art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. m) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej jako: Ustawa) stanowi, że w ramach tego działu zastosowanie znajdują dwie stawki opodatkowania – 15% dla usług doradztwa związanego z zarządzaniem wymienionych ww. przepisie oraz 8,5% dla pozostałych usług doradztwa związanego z zarządzaniem, należących do Działu 70, lecz niewymienionych w powołanej regulacji.
Taka też była dotychczasowa interpretacja tego przepisu przez fiskusa, jednak w przytoczonych interpretacjach fiskus zmienił swoje stanowisko. Uznano, że właściwą stawką opodatkowania zamiast 8,5 %, będzie odpowiednio 12 % i 15%.
Zdecydowanie należy śledzić czy organy podatkowe zmienią swoje stanowisko co do stawki opodatkowania względem pozostałych branż świadczących usługi niematerialne. Możliwe, że ustawodawca za pośrednictwem fiskusa i PIP dąży do pozaustawowego ograniczenia stosowania w obrocie umów B2B, a w efekcie zwiększenia wpływów z podatków do budżetu państwa. Wskazywać na to może także planowane wprowadzenie uprawnienia PIP do zmiany umowy cywilnoprawnej w stosunek pracy.
Spółka oraz jej członek zarządu są podmiotami powiązanymi, a więc transakcje między nimi – szczególnie, gdy obejmują usługi niematerialne, których cena stanowi koszt uzyskania przychodu dla spółki – muszą co do zasady zostać należycie udokumentowane w kontekście cen transferowych. Chodzi o to, aby wykazać, że dokonane w danym roku podatkowym transakcje między powiązanymi
podmiotami, odbyły się na warunkach rynkowych oraz że dane usługi faktycznie wykonano. Służy to uwiarygodnieniu, że nie doszło do zaniżenia kwoty osiągniętego przychodu i w konsekwencji odprowadzenia mniejszej kwoty podatku.
Jedynymi z najczęściej spotykanych transakcji implikujących obowiązek sporządzania dokumentacji cen transferowych to transakcje usługowe (doradcze, marketingowe, spedycyjne, informatyczne). Ze względu na aspekt podmiotowy będą to natomiast transakcje z inną spółką z grupy kapitałowej, transakcje ze wspólnikami, członkami zarządu, członkami rady nadzorczej czy prokurentami, ale także transakcje z członkami rodzin ww. osób.
Podatnicy mogą skorzystać ze zwolnienia z obowiązku dokumentowania cen transferowych (safe harbour). Jednak jest to obwarowane szeregiem wymogów ustawowych, które muszą zostać spełnione łącznie. Natomiast kary jakie mogą zostać nałożone na podatników za niewykonanie ww. obowiązków to konieczność uregulowania dodatkowego zobowiązania podatkowego i uiszczenie zaległości podatkowej wraz odsetkami.
Niezależnie od opisanych powyżej trendów interpretacyjnych oraz procedowanych uprawnień dla PIP, członkowie zarządów spółek korzystający z opodatkowania ryczałtem świadczonych przez siebie usług na rzecz spółki powinni zadbać o porządek w dokumentacji oraz o to, aby odpowiadała ona wymogom ustawy PIT oraz ustawy CIT. Warto również zbadać czy dokonywane transakcje nie wpisują się w regulacje dot. cen transferowych, a tym samym nie wymagają odpowiedniego udokumentowania.
