Mateusz Stawski. adwokat.
W ostatnim czasie pojawiły się wątpliwości dotyczące ugody zawartej w czerwcu 2023 roku między Miastem Poznań a Klubem Sportowym „Warta”. Według informacji podanych przez Onet Wiadomości, istnieją podejrzenia o nieprawidłowości w dokumentacji, działanie na szkodę miejskiego budżetu oraz rażącą niegospodarność.
Ugoda, jak twierdzi Onet, miała na celu odzyskanie przez Miasto posiadania miejskich gruntów oraz uregulowanie roszczeń na kwotę blisko 12 milionów złotych, dotyczących m.in. bezumownego korzystania z tych terenów. KS „Warta” z kolei miała przedstawić do potrącenia nakłady poniesione na miejskich gruntach.
Nie odnosząc się do formułowanych zarzutów, zdziwienie budzi reakcja stron ugody (przedstawicieli klubu i Miasta) oraz rzeczoznawców majątkowych. Strony ugody, broniąc zasadności decyzji o jej zawarciu zgodnie, zgodnie podkreślają, że ugoda została zatwierdzona przez sąd, co ma świadczyć o jej zgodności z prawem i „zrzucać” na sąd odpowiedzialność za ewentualne błędne założenia, które strony przyjęły za prawdziwe podejmując decyzję o zawarciu ugody.
Zatwierdzenie ugody przez sąd nie oznacza, że sąd potwierdził prawdziwość wszystkich okoliczności czy oświadczeń zawartych w ugodzie.
Skutki prawne ugody zawartej przed mediatorem i zatwierdzonej przez sąd, są zasadniczo zrównane z wyrokiem sądu. Sąd odmawia zatwierdzenia ugody zawartej przed mediatorem, tylko jeżeli ugoda jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa, a także gdy jest niezrozumiała lub zawiera sprzeczności.
Zawierając ugodę przed mediatorem, strony mają bardzo szeroką swobodę w dysponowaniu przedmiotem sporu. Sąd zatwierdzając ugodę nie bada prawdziwości składanych przez strony ugody oświadczeń czy rzetelności wycen sporządzonych przez rzeczoznawców, powołanych przez strony.
Kontrola ugody zawartej przed mediatorem nie polega na merytorycznym rozpoznaniu sprawy. Tym bardziej, że mediacja jest niejawna. Informacje uzyskane w toku mediacji strony i mediator są zobowiązane zachować w tajemnicy (tajemnica mediacji). Sąd nie zna i nie powinien poznać motywów, jakimi się kierowały strony zawierając ugodę.
Zatwierdzenie ugody zawartej przed mediatorem przez sąd, nie stanowi potwierdzenia przez sąd prawdziwości faktów i okoliczności, na które powołują się strony. Zatwierdzenie ugody przez sąd nie stanowi uznania za wiarygodne oświadczeń stron zawartych w ugodzie.
Odrębną kwestią pozostaje natomiast działanie w zaufaniu do operatu rzeczoznawców majątkowych przedstawicieli Miasta. Pozycja rzeczoznawcy jest zbliżona do statusu osoby zaufania publicznego. Przepisy prawa, standardy zawodowe oraz kodeks etyki nakładają na rzeczoznawcę majątkowego przy dokonywaniu wyceny nieruchomości obowiązek wykorzystania posiadanej wiedzy specjalistycznej i reguł doświadczenia, a nadto wymagają dołożenia należytej staranności.
